Soms gebeurt er iets waardoor iedereen opeens een stuk scherper ziet wat de uitdagingen zijn rondom het internet in onze samenleving. De Snowden-onthullingen in 2013 hadden dat effect. Opeens besefte iedereen hoe ver de geheime diensten kunnen gaan in het monitoren van onze communicatie. Wat eerst alleen een kleine voorhoede zag, werd mainstream.
Begin 2018 was er ook zo’n moment, weer nadat een klokkenluider de publiciteit zocht. Christopher Wylie vertelde aan The Observer dat hij in dienst van Cambridge Analytica Steve Bannon’s tool voor psychologische oorlogsvoering had gebouwd. Daarna was er opeens overal ruimte voor discussie over de rol die Facebook speelt in onze samenleving. Een bedrijf met een matig moreel kompas, met ruim twee miljard gebruikers, en met een groot aandeel van onze persoonlijke aandacht, probeert om zo snel mogelijk zo veel mogelijk geld te verdienen. Wat betekent dat voor onze democratie en rechtsstaat? Nu maken we ons allemaal zorgen over de rol van grote techbedrijven.
In Nederland was 2018 ook een cruciaal jaar voor privacy. Dankzij het initiatief van een groep studenten mochten we in maart naar de stembus om de regering een advies te geven over de sleepwet. Drie maanden deden we er alles aan om de ‘nee’-stem te laten winnen. Onze campagne-insteek was dat Nederland een betere wet verdiende. Het lukte ons om het debat naar onze hand te zetten. Door met vrijwilligers in tientallen grote steden te flyeren, met spotjes op radio en tv, in talloze debatten en met een permanente aanwezigheid in de media. De geheime diensten werden in de hoek gedrukt en voelden zich steeds gedwongen om op onze argumenten te reageren. De verantwoordelijke minister kon niets zeggen zonder door ons te worden gefactcheckt. Uiteindelijk zat onze Ton Siedsma live bij de NOS aan tafel om voor de tv-kijker de uitslag te duiden.
En wat een uitslag was dat… Nederland zei “Nee!” tegen massasurveillance!
Na zo’n jaar is het dan ook geen verrassing dat steeds meer mensen betrokken raken bij ons werk. In het afgelopen jaar groeide het aantal vrijwilligers dat ons heeft geholpen weer keihard. Ook de steun van individuele donateurs is drastisch toegenomen ten opzichte van 2017. Bijna de helft van onze inkomsten komt nu van particulieren die ons werk belangrijk vinden. En dat is belangrijk voor ons. Zo kunnen we onze onafhankelijkheid blijven garanderen. Op deze manier kunnen we op volle kracht doorgaan met het beschermen van mensenrechten in het digitale domein.
In dit jaarverslag staan de belangrijkste punten van 2018 centraal. Dit zijn de activiteiten waar we het meest trots op zijn en die de meeste impact hebben gehad. We kijken ernaar uit om met de steun van onze donateurs, vrijwilligers en bredere achterban ook van 2019 een jaar met vele hoogtepunten te maken. Als jij daarbij wilt helpen, dan horen we dat uiteraard graag!
Bits of Freedom, maart 2019
Sometimes, something happens that suddenly puts the challenges around the internet in our society into focus. The Snowden revelations in 2013 had that effect. Suddenly it became clear how far the secret services could go in monitoring our communication. What initially was only seen by a small vanguard became mainstream.
In the beginning of 2018 there was another one of those moments, again after a whistleblower sought publicity. Christopher Wylie told The Observer that he had built Steve Bannon’s tool for psychological warfare in the service of Cambridge Analytica. After that, there suddenly was room for discussion everywhere about the role Facebook plays in our society. A company with a questionable moral compass, with over two billion users, and with a large share of our personal attention, trying to make as much money as possible as quickly as possible. What does that mean for our democracy and the rule of law? Suddenly we are all concerned about the role of major tech companies.
2018 was also a crucial year for privacy in the Netherlands. Thanks to the initiative of a group of students, we were allowed to go to the polls in March to advise the government on the dragnet surveillance bill. For three months we did everything we could to get the “no” vote to win. Our campaign approach was that the Netherlands deserved a better law. We succeeded in controlling the debate. We did so by handing out flyers with volunteers in dozens of large cities, through radio and TV commercials, by speaking up in countless debates and with a permanent presence in the media. The secret services were pushed into a corner and always felt compelled to respond to our arguments. The responsible minister could not say anything without being checked by us. On the evening of the results our Ton Siedsma was live at our national news broadcaster to explain the result to the TV viewer.
And what a result it was… The Netherlands said “No!” to mass surveillance!
After such a year it is no surprise that more and more people are getting involved in our work. In the past year, the number of volunteers that helped us grew enormously. Support from individual donors has also increased drastically compared to 2017. Almost half of our income now comes from private individuals who consider our work to be of great importance. And that is important to us. That way we can continue to guarantee our independence. In this way we can continue to fully protect human rights in the digital domain.
This annual report focuses on the most important points of 2018. These are the activities that we are most proud of and that have had the most impact. We look forward to making 2019 a year with many highlights, with the support of our donors, volunteers and wider supporters. If you want to help with that, we would of course like to hear from you!
Bits of Freedom, March 2019